Bộ trưởng quốc phòng mới được bổ nhiệm của Tây Ban Nha đang duyệt đội quân danh dự.
Giải pháp nào để kiềm chế giá tăng?
1. Tin này trên Tuổi trẻ:
Hai doanh nghiệp nhận được yêu cầu không được tăng giá bán thịt heo từ lãnh đạo UBND TP.HCM là Công ty TNHH một thành viên VN kỹ nghệ súc sản (Vissan) và Tổng công ty Nông nghiệp Sài Gòn.
2. Tin này trên SGGP. Lãnh đạo công ty Vissan trả lời phỏng vấn về các biện pháp kiềm chế tăng giá thịt heo từ góc độ công ty.
Chúng tôi đề nghị được giảm ngay các loại thuế xuất nhập khẩu nguyên liệu thức ăn gia súc, giảm tối đa thuế nhập khẩu các loại thịt nguyên liệu để doanh nghiệp có thể giảm giá thành. Rất cần có sự phối hợp với các ngành, địa phương để kiểm soát và ngăn chặn nạn xuất khẩu heo choai, thịt đông lạnh qua biên giới ; tăng cường các biện pháp phòng dịch để bảo vệ đàn gia súc, gia cầm cũng như cần tổ chức liên kết các nhà chăn nuôi trong nước để có những biện pháp hỗ trợ phát triển ngành chăn nuôi.
Về giải pháp lâu dài, Nhà nước cần xây dựng cụ thể các chính sách phát triển chăn nuôi; có chế độ hỗ trợ, ưu đãi để người dân mạnh dạn đầu tư lâu dài. Cần có các chính sách ưu đãi để phát triển các vùng cây nguyên liệu chế biến thức ăn gia súc; củng cố và có biện pháp bảo đảm an toàn dịch bệnh; thành lập các tập đoàn chăn nuôi, xây dựng các trại giống hạt nhân và chuyên môn hóa vùng cùng khu vực chăn nuôi.
3. Mượn ý của cựu chủ tịch Liên đoàn Bóng đá VN Mai Liêm Trực "Trình độ quản lý của VFF thấp hơn mặt bằng xã hội", nay ta nói lại:
Trình độ quản lý của các quan chức TP. HCM thấp hơn mặt bằng xã hội.
Nói một cách nôm na là thấp hơn cả mấy tay chọc tiết heo.
Gạo Việt Nam được ưa chuộng tại Sinpapore, số lượng bán tăng gấp đôi, theo Tuổi trẻ (dẫn từ tin của Straits Times).
Nhưng mà nghe xong không biết nên vui hay buồn. Cũng theo tin trên, giá gạo Việt Nam là 5.75 USD/ 5kg, giá gạo của Thái lan là 20.8 USD/10kg. Mà gạo Việt Nam thì "đánh bại về mùi thơm và hình dáng". Ngon thế mà giá chỉ bằng hơn nửa giá của Thái lan.
Thế có nghĩa là được ưa chuộng bởi giá rẻ. Kinh tế học căn bản: giá rẻ - cầu cao.
Đi sâu vào vấn đề hơn một chút, ở Việt Nam, xuất khẩu gạo được 2 tổng công ty lương thực miền Bắc và miền Nam quản. Thành tích thắng thầu hay "được ưa chuộng" của 2 đại gia quốc doanh này mà ta hay thấy trên báo chí có một nguyên nhân: giá xuất khẩu rẻ. Hai tổng công ty này không dự đoán được thị trường nên đã ký hợp đồng bán gạo giá rẻ trong khi giá gạo thế giới lên hàng ngày.
Kết quả là giá gạo lên nhưng người nông dân Việt Nam không được hưởng nhiều lợi ích, trong khi đó vẫn phải trả giá cao cho phân bón, thuốc trừ sâu v.v.
Báo Tuổi trẻ đăng tin này là có ý gì nhỉ? Hay là theo ý các sếp bên Thành đoàn mới được điều động qua làm lãnh đạo báo, đăng lên cho nó khí thế dân Việt nhỉ, mình cũng giỏi nhỉ?
Báo The New York Times ra ngày 18/3 có bài về mối quan hệ giữa thành quả nghiên cứu khoa học và bia.
After years of argument over the roles of factors like genius, sex and dumb luck, a new study shows that something entirely unexpected and considerably sudsier may be at play in determining the success or failure of scientists — beer.
According to the study, published in February in Oikos, a highly respected scientific journal, the more beer a scientist drinks, the less likely the scientist is to publish a paper or to have a paper cited by another researcher, a measure of a paper’s quality and importance.
Theo một nghiên cứu thực hiện ở Cộng hòa Séc, lượng bia mà nhà khoa học uống có quan hệ nghịch với kết quả nghiên cứu khoa học, nghĩa là lượng bia uống càng nhiều, cơ hội để công trình nghiên cứu được xuất bản càng ít hoặc nghiên cứu của mình được các nhà nghiên cứu khác trích dẫn càng ít.
Nhưng nghiên cứu này lại không chỉ ra là uống bia làm giảm khả năng nghiên cứu khoa học hay kết quả nghiên cứu khoa học tệ quá nên uống nhiều bia.
Còn ở Việt Nam thì sao nhỉ? Cần có nghiên cứu!!! Đây là giả thuyết của tôi: Lượng bia uống và học hàm học vị của nhà khoa học có tương quan dương.
Nếu kết quả nghiên cứu là không thể bác bỏ giả thuyết trên, cần chú ý nghiên cứu thêm quan hệ nhân quả (causality): uống bia nhiều thì học hàm học vị nhiều, hay học hàm học vị nhiều thì uống bia nhiều, hay cả hai.
Chống lạm phát không còn là chuyện của Ngân hàng Nhà nước và bộ Tài chính nữa, mà nay đã là sự nghiệp của toàn dân. TTXVN truyền từ cuộc họp giữa Thủ tướng và Mặt trận TQVN:
Đoàn chủ tịch cũng kêu gọi đồng bào và chiến sĩ cả nước tham gia kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, đảm bảo an sinh xã hội và tăng trưởng kinh tế bền vững.
Chắc sắp tới sẽ đến lượt Đoàn TNCS HCM, rồi sau đó là Liên hiệp phụ nữ VN...
Ở nước ta cái gì cũng xã hội hóa được*. Bây giờ là xã hội hóa việc chống lạm phát. Nếu có chống không được thì là do xã hội chưa thấm nhuần và thực hiện tốt chủ trương đấy nhé.
____________
* Xã hội hóa là một khái niệm cực kỳ biến ảo, chẳng hạn tư nhân hóa giáo dục, đẩy nền giáo dục ra cho giới kinh doanh mần thịt gọi là xã hội hóa giáo dục.
Vấn đề cà phê ở Tây nguyên hiện nay, theo bài báo này trên Tuổi trẻ là: do giá tăng, dân đổ xô vào trồng, như vậy dẫn đến độc canh cà phê và sẽ rất rủi ro khi cà phê rớt giá (năm 1999 chỉ có 4,000 đồng/kg, hiện nay là 40,000 đồng/kg) và trồng nhiều cà phê sẽ làm hụt lượng nước ngầm.
Như vậy nhà nước muốn giải quyết 2 chuyện: (1) giảm diện tích trồng cà phê và (2) tránh suy thoái môi trường do lượng nước ngầm sụt giảm.
Nhà nước đang làm gì để giải quyết 2 vấn đề trên, mà thực ra chỉ là giảm diện tích cà phê? Giải pháp chính là chính quyền địa phương khuyến cáo người dân đừng trồng cà phê nữa, lý lẽ sẽ là độc canh cà phê có nhiều rủi ro về giá và làm suy kiệt tầng nước ngầm, sẽ ảnh hưởng đến môi trường cho thế hệ tương lai.
Lý lẽ về rủi ro không ổn ở chỗ hộ gia đình mới chính là người biết rõ phúc lợi của mình, họ hiểu quyết định đầu tư sản xuất của mình, chính họ tính toán cân nhắc các rủi ro. Không có một xã hội bao gồm các gia đình đồng nhất để nhà nước có thể ra một quyết định đầu tư đúng cho mọi nhà. Mỗi cá thể sẽ tự quyết định để tối đa hóa lợi ích của mình và qua đó cải thiện phúc lợi xã hội.
Lý lẽ về môi trường không có tác dụng ở chỗ tầng nước ngầm là loại tài nguyên chung, tự do tiếp cận (common resource), chịu cái gọi là bi kịch của của chung (tragedy of the common), người dân sẽ lao vào cuộc đua khai thác cho đến khi cạn kiệt.
Tại sao nhà nước lại chỉ khuyến cáo mà không ra các quyết định hành chính hạn chế trồng cà phê? Câu trả lời xác đáng này từ chủ tịch UBND xã Ea Ral Nguyễn Hoài Linh "Người dân đã được cấp quyền sử dụng đất, giá cà phê tăng cao, thấy có lợi là họ trồng, không có chính quyền nào ép họ phải trồng cây này hoặc phải nuôi con kia được cả”.
Ngoài ra, một vấn đề nữa liên quan đến chuyện nước ngầm và cà phê mà bài báo trên không đề cập: người trồng cà phê có xu hướng sử dụng quá mức lượng nước cần thiết để tưới cà phê. Họ có niềm tin rằng cây cà phê càng có nhiều nước tưới sẽ cho năng suất càng cao. Tuy nhiên về mặt khoa học điều này không đúng. Nghiên cứu mới nhất (ĐH Quốc gia Úc và Đại học Kinh tế TP.HCM) cho thấy 130.000 hecta cà phê Robusta ở Tây nguyên sử dụng quá mức cần thiết 300 triệu m3 nước, chiếm 25% lượng nước nạp vào tầng nước ngầm hàng năm. Nhà nước giải quyết vấn đề này bằng cách mở các lớp khuyến nông, huấn luyện nông dân cách dùng nước hợp lý. Tuy nhiên, cũng theo nghiên cứu trên, các lớp khuyến nông tỏ ra không có hiệu quả. Nông dân tham dự các lớp này cũng dùng nhiều nước tưới như những nông dân không tham dự.
Vậy nhà nước cần giải quyết như thế nào? Có một câu trả lời: hãy đánh thuế lên việc sử dụng tài nguyên nước ngầm, chẳng hạn X đồng trên 1 hecta cà phê*. Cà phê là một mặt hàng cạnh tranh rất gay gắt và giá được quyết định bởi thị trường thế giới, cho nên người trồng cà phê khó có thể chuyển khoản thuế này vào giá cho người tiêu dùng. Người trồng cà phê phải chịu khoản thuế này như là một chi phí đầu vào tăng thêm. Như vậy lợi nhuận từ cà phê sẽ giảm. Diện tích trồng cà phê sẽ bị điều chỉnh theo. Nước tưới theo đó cũng sẽ giảm theo.
Như vậy thuế nước ngầm sẽ là công cụ điều tiết diện tích trồng cà phê, chứ không phải là một mệnh lệnh hành chính nào đó. Khoản thu từ thuế nước ngầm có thể được dùng cho các công trình, dự án bảo vệ môi trường làm tăng lượng nước ngầm.
Một mũi tên hạ được 2 con chim.
________________
* Mức thuế thu theo diện tích sẽ không có tác dụng khuyến khích nông dân tiết kiệm nước tưới trên mỗi cây cà phê. Có thể dùng thuế thu theo lượng nước tưới, mặc dù hơi phức tạp về phương diện quản lý. Sẽ bàn chuyện này trong một bài sau.
